هندوستان/جیپور

12 Dec 2018

تاج محل

یکی از زیباترین و رویایی‌ترین کاخ‌های دنیا کاخ شناور جال محل است که با توجه به زیر آب بودنش بسیار زیبا است. این کاخ در نزدیکی شهر جایپور در کشور هند قرار گرفته است.کاخ شناور جال محل در نزدیکی شهر جایپور در ایالت راجستان هند واقع شده است که مهاراجه‌های سابق جایپور این کاخ تابستانی را در میان دریاچه مان ساگار بنا کرده بودند. حاکم جایپور، با توجه به خاطراتی که از کودکی خود و از کاخ دریاچه‌ی اوایپور به یاد داشت از معماران جایپور خواست تا کاخی تابستانی برای او و همسرش روی دریاچه‌ی مان ساگار بسازند. حاصل تلاش چندین ساله‌ی معماران هندی، تحقق یک رویای بهشتی بر فراز این دریاچه‌ی آرام بود. این کاخ زیبا از سنگ‌ها و ماسه‌های قرمز رنگ ساخته شده است و روی ‌آب مکانی رویایی را در نظر مخاطبان ایجاد کرده است.کاخ زیبای مرمرین جال محل یا «قصر آب» در آب‌های دریاچه مصنوعی شهر صورتی جایپور در ایالت راجستان در هند غوطه‌ور است. چیز زیادی در مورد تاریخ این کاخ شناخته نشده است به جز این حقیقت که توسط مهاراجه مدهو سینگ در قرن هجدهم به عنوان مکانی برای مهمانی‌های شکار اردک ساخته شده است. بعدها پسر مهاراجه با نام مدهوسینگ دوم با اضافه کردن یک حیاط، کاخ را بزرگ‌تر کرد. ولی به مدت دو قرن تا نوسازی اخیر در سال ۲۰۰۰ متروکه شد و مورد بی توجهی قرار گرفت.

کاخ شناور جال محل یک ساختمان کمیاب است، این دقیقا یک قصر نیست زیرا هیچ اتاق قابل سکونتی برای ماندن ندارد. فقط یک باغ تراس است که مهاراجه در زمان فراغت پیاده‌روی می‌کرده است. جال محل ترکیبی از سبک‌های متفاوت معماری مانند راجپوت و مغول است که در واقع در سراسر راجستان بسیار متداول است. معماری راجپوت عمدتا از معماری سنتی هندو الهام گرفته شده در حالی که معماری مغول به شدت تحت تاثیر معماری دوران پس از اسلام هند است.

شما مقداری از هر دو سبک را در جال محل مشاهده می‌کنید. راهروها و اتاق‌های بزرگ طبقه اول با نقاشی‌های بسیار زیبا تزئین شده‌اند. در تراس قصر یک باغ با راهروی طاقی وجود دارد. در هر گوشه‌ای از این کاخ برج‌های نیم هشت ضلعی با گنبدهای ظریف وجود دارد. در مرکز تراس یک پاویلیون مستطیل شکل به سبک بنگالی با نام «Chhatri» وجود دارد.

معماری کاخ جال محل (کاخ شناور) دارای سبکی بسیار زیبا و خیره‌کننده است و به سبک معماری مغولی طراحی شده است که یکی از سبک‌های رایج و متداول در راجستان بوده است. عمارت از سنگ و ماسه قرمز رنگ ساخته شده است و تزییناتی که در بیشتر نقاط این کاخ دیده می‌شود به نقوش اسلیمی نزدیک‌تر است.

 این قصر در واقع پنج طبقه دارد اما تنها طبقه بالا از آب بیرون می‌ماند (چهار طبقه پایین‌تر  معمولا زیر آب قرار می‌گیرد به دلیل اینکه معمولا آب دریاچه  پر است) در روی بالکن عمارت، باغی با معابر قوسی شکل طراحی شده بود و در چهار گوشه عمارت برج‌هایی با گنبدهای ظریف نیمه هشت ضلعی تعبیه شده؛ همچنین گنبد موجود در میانه بالای سقف مربوط به سبک معماری بنگالی است.

نشت و نفوذ آب در طبقات زیرین کاخ بسیار به ندرت دیده می‌شوند و تنها در برخی نقاط کمی رطوبت در دیواره طبقات حس می‌شود. امروزه اثری از باغ و تراس قدیمی باقی نمانده ولی به تازگی تراسی جدید و یک باغ به مانند باغ روی بام کاخ آمر، در آن جایگزین شده است. با قایق‌ها می‌توان از زیر کاخ هم عبور کرد و لذت سفر به تاریخ را به نوعی به دست آورد.

باغ اصلی جال محل سال‌ها پیش از دست رفته است. طی سالیان گذشته دولت هند با انجام پروژه‌ای به نام جال ترنگ اقدام به بازسازی و مرمت جال محل کرد. در طی این بازسازی علاوه بر مرمت بخش‌های مختلف عمارت، یک بالکن و باغ جدید نیز برای آن طراحی و ساخته شد و سعی شد که تا حد امکان مشابه باغ اصلی جال محل باشد.

 درست در نقطه مقابل و رو به دریاچه مقبره‌ای ساخته شده از سنگ مرمر در میانه یک باغ به چشم می‌آید که ‌به وسیله پادشاه «جای سینگ دوم» بنا شده است. این بنا دارای ستون‌های مرتفع بسیار زیبا و حکاکی شده به ارتفاع ۲۰ متر از سطح زمین است که تاثیرگذاری آن را دو چندان می‌کند.

 برای رفتن به این کاخ زیبا باید از قایق سواری استفاده کرد این محل به طور دقیق در جایپور، دریاچه‌ی مانساگار قرار گرفته است و گردشگران زیادی هر ساله برای دیدن این کاخ روی آب سفر می‌کنند. این مکان حتی در فصل زمستان نیز دارای آب و هوایی معتدل و دلپذیر است. ماه‌های فروردین و اردیبهشت هم، زمان خوبی برای سفر کردن به این کاخ است اما  از اواخر بهار تا اوایل پاییز نیز در جایپور فصل باران نامیده می‌شود و زمان مناسبی برای بازدید از این کاخ باشکوه نیست. جال محل هر روز و از ساعت ۱۰ تا ۱۷ به روی بازدیدکنندگان باز است. بازدید از این بنا حداقل ۳ ساعت زمان می‌برد.

البته باغ اصلی این کاخ از بین رفته است و تنها بالکن‌ها و ساختمان اصلی باقی مانده است که آن نیز مورد بازسازی قرار گرفته است.

 قایق‌سازان قدیمی و سنتی هندوستان داری سبک خاصی برای ساخت قایق‌های چوبی به نام راجپوت بودند. قایقرانان، گردشگران را با قایق‌های چوبی منقوش با سبک آرام پارو زنی از ساحل به سمت کاخ می‌بردند. بازدید از این کاخ منحصربه‌فرد، قایق‌سواری روی دریاچه‌ی مان ساگار، آشنایی با تاریخ و معماری هندوستان، قدم زدن و تفرج در باغ جال محل را به همراه دارد.